- Açık havza : Sularını denize dökebilen akarsulardır.
- Ada : Dört tarafı sular ile çevrili kara parçasıdır.
- Adaptasyon : Bir yerin veya mekanın şartlarına uyum sağlamaktır.
- Afet : Can ve mal kayıplarına yol açan deprem, tsunami, çığ gibi olaylardır.
- Akarsu : Kaynaklardan çıkan veya yağışlarla yeryüzüne düşen suların belli bir yatak doğrultusunda akmasıdır.
- Akarsu Rejimi : Akarsuyun taşıdığı su miktarının yıl içerisinde gösterdiği değişime denir.
- Akarsu Yatağı : Akarsuyun başladığı yer ile döküldüğü yer arasında aktığı çukura denir.
- Alçak Enlem : Orta kuşak ile ekvator arasında kalan bölgedir.
- Alüvyon : Akarsuyun taşıdığı kum, toprak gibi malzemelerdir.
- Anemometre : Rüzgarın hızını ölçmeye yarayan alettir.
- Antisiklon : Çevresindeki basınçdan daha yüksek bir basınca sahip olan bölgedir.
- Antropojen Bozkır : İnsan tarafından orman örtüsünün tahrip edilmesi sonucunda oluşan bozkırdır.
- Antropojeomoloji : İnsanın doğal hayata yaptığı tahribata denir.
- Aşınım : Rüzgar ya da sel ile verimli toprakların bir yerden başka bir yere taşınmasıdır.
- Atmosfer : Havaküre
- Ay : Dünyanın uydusu olan gezegendir.
- Aydınlanma Çemberi : Dünyanın aydınlık ve karanlık yani gece ile gündüz yaşandığı sınıra denir.
-B-
- Badland : Yarı kurak bölgelerde oluşan sel sularıyla parçalanmış olan arazilerdir.
- Bağıl Nem : Belli bir sıcaklıktaki havanın neme doyma oranıdır.
- Bakı : Bir dağın güneş alan yamacına denir.
- Bankiz : Kutupların çevresindeki denizlerde suların donması ile oluşan buz kütleleridir.
- Bent : Akarsuyun birikmesi için önüne çekilen settir.
- Baraj Gölü : İnsanlar tarafından yapılan su birikintilerine denir.
- Barometre : Havabasıncını ölçen alettir.
- Baskın Yön : Bir bölgede rüzgarın sürekli estiği yöndür.
- Başkalaşım : Kayaçların yüksek sıcaklık ve basınç altında değişime uğramasıdır.
- Bazalt : Yanardağdan çıkan lavların soğuması ile oluşan koyu renkli taştır.
- Birikinti Konisi : Akarsuların eğimlerinin azalması sonucunda taşıdıkları malzemeleri biriktirmesi ile oluşan şekildir.
- Blokdiyagram : Herhangi bir yerin farklı bakış açılarına göre çizilmiş üç boyutlu şekilleridir.
- Boğaz : birbirine yakın kara parçalarının deniz ile ayrılmasıdır.
- Botanik : Bitki bilimidir.
- Boylam : Dünyadaki herhangi bir yerin başlangıç meridyenine olan uzaklığının açı cinsinden değerine denir.
- Bozkır : İlkbahar ile yeşeren yaz sıcaklığı ile kuruyan ot topluluğudur.
- Buzul : Kutuplarda ya da dağların yüksek kesimlerinde karların birikmesi veya sıkışması ile oluşan buz kütleleridir.
- Buzul Göller : Buzulların aşındırdığı çanaklarda oluşan göllerdir.
- Cevher : Madenlerin toprakla karışık olupve henüz işlenmemiş olan haline denir.
- Cezir : Gel-git demektir.
- Cephe : Farklı özellik gösteren hava kütlelerinin karşılaşma alanlarına denir.
- Cephe Yağışları : Farklı sıcaklık özelliklerine sahip hava kütlelerinin karşılaşma alanlarında oluşan yağış türüdür.
- Coğrafya : Yeryüzünü hem beşeri hem de fiziki yönleri ile araştıran bilimdir.
- Coğrafi Konum : Yeryüzündeki herhangi bir yerin konumuna denir.
-Ç-
- Çanak : Çevresine göre alçakda kalan yer.
- Çay : Derelerin birleşmesi ile oluşan akarsulardır.
- Çeltik : Kabuğu soyulmamış pirinç.
- Çentik Vadi : Akarsuyun derine doğru yaptığı aşındırmalar sonucunda oluşan genç vadilerdir.
- Çernezyom : Koyu renkli, kireçli ve humuslu olan çayır topraklarıdır.
- Çığ : Büyük kar kütlelerinin eğimli dağ yamacı boyunca hareket etmesine denir.
- Çorak Bölge : Verimli olmayan bölgelere denir.
- Çöl : Hiç yağış almayan ya da çok az alan bitki örtüsün çok cılız olduğu kurak yerlerdir.
-D-
- Dağ : Etrafına göre yüksekte kalan inişli çıkışlı bir yapıya sahip olan yer şeklidir.
- Dağ Çayırı : Ormanların görüldüğü son yerlerden sonra görünen ot topluluklarıdır.
- Dalga : Rüzgarın etkisi ile deniz veya göl sularının oluşturduğu salınımlardır.
- Debi : Akarsuyun herhangi bir yerinden bir saniyede geçen su miktarının metreküp cinsinden ifadesidir.
- Delta : Akarsuların denize döküldüğü yerlerde taşıdığı malzemeleri biriktirdiği yerdir.
- Deniz : Okyanusların karaların iç kısımlarına kadar ulaşan kollarına denir.
- Deprem : Kıtaların hareket etmesi ya da kırıklardan dolayı oluşan sallantılardır.
- Deprem Odağı : Depremin oluştuğu noktadır.
- Dere : Suyu az, boyu kısa akarsulardır.
- Dev Kazanı : akarsuların şelalelerden döküldükleri yerlerde oluşan çukurlardır.
- Diverjans : Hava kütlesinin merkezden çevreye doğru yayılmasıdır.
- Doruk : Bir dağın ya da tepenin en yüksek noktasına denir.
- Dönence : Güneş ışınlarının dünya üzerinde iki defa dik geldiği yerlere denir.
- Dünya : Gezegenler arasında insan yaşamına uygun olan yerdir.
- Dünya Ekseni : Dünyanın kendi etrafında dönerken izlediği yola denir.
-E-
- Eğim : İki yerin yükseltiye oranıdır.
- Ekinoks : Gece ve gündüz süresinin eşit olduğu zamandır.
- Ekoloji : Çevreyi inceleyen bilim dalıdır.
- Ekosistem : Belli bir bölgede yaşayan canlıların oluşturduğu birliktir.
- Ekzosfer : Atmosferin son katına denir.
- Endemik Bitki : Belirli bir bölgede yetişen ve nadir bulunan bitkidir.
- Enlem : Dünya üzerindeki herhangi bir noktanın başlangıç paraleline olan uzaklığının açısal ifade edilmesidir.
- Erime Dolini : Kalker yüzeyleri yağış suları tarafından eritilmesi sonucu oluşan şekillerdir.
- Erozyon : Toprağın akarsu veya rüzgar etkisiyle taşınmasıdır.
- Eş Aralık : İki izohips arasındaki mesafeye denir.
- Evren : Gök cisimlerinin bulunduğu, başlangıcı ve sonu olmayan yerdir.
-F-
- Falez : Kıyı boyunca uzanan dikliklerdir.
- Fasiyes : Tortullaşma ve çökelmenin meydana geldiği ortamdır.
- Fay : Yerkabuğunda bulunan kırıklardır.
- Fitocoğrafya : Bitki coğrafyasıdır.
- Fiyord Kıyı : Buzulların oluşturduğu vadilerin sular altında kalmasıyla oluşan kıyı tipidir.
- Fiziki Coğrafya : Doğal çevreyi inceleyen bilim dalıdır.
- Fiziki Harita : Yeryüzündeki yükselti ve çukurları farklı renklerle gösteren haritalardır.
- Formasyon : Bir jeolojik zamanda oluşan tabaka çizgisine denir.
- Fosil : Canlıların taşlaşmış kalıntılarıdır.
- Fümerol : Yanardağın tütmesi olayıdır.
-G-
- Galaksi : Yıldız kümesine verilen addır.
- Garig : Makilerin tahrip edilmesi sonucu oluşan bitkilerdir.
- Gayzer : Yer altındaki sıcak suların belli aralıklarla yeryüzüne doğru fışkırmasıdır.
- Gelgit : Deniz seviyesinde meydana gelen alçalma ve yükselmedir.
- Geoid : dünyanın şekline verilen addır.
- Glasiyel : Buzul devri demektir.
- Gnays : Granitin yüksek sıcaklık ve basınca maruz kalması sonucunda oluşan kayaçtır.
- Göktaşı : Yeryüzüne düşen meteor parçalarıdır.
- Graben : Yerkabuğunun kırılması ya da faylanmasıyla alçakta kalan yere denir.
- Granit : Çatlaklı bi yapısı olan ve içinde mineral bulunan iç püskürük kayaçtır.
-H-
- Haliç : Gelgit etkisiyle akarsu ağızlarında oluşan kıyılardır.
- Hamsin : Mısır'dan Akdeniz'e doğru esen sıcak rüzgardır.
- Harita : Dünyanın tamamının ya da bir bölümünün kuşbakışı şekilde çizilmesidir.
- Havza : Akarsuyun kolları ile beslendiği alana denir.
- Heyelan : Yamaçlardaki toprakların yağış gibi faktörlerin de etkisiyle eğim yönünde kaymasıdır.
- Hidrofil Bitki : Suyu seven bitki türüdür.
- Hidroloji : Suyun özelliklerini inceleyen bilim dalına denir.
- Hidrosfer : Su küreye denir.
- Higrofit : Nemi seven bitkilere denir.
- Higrometre : Nemliliği ölçen araca denir.
- Humus : Bitki artıklarının birleşmesiyle oluşan koyu renkli maddelere denir.
-I-
- Irmak : Çayların birleşmesiyle oluşan akarsulardır.
- Işıma : Atmosferden Dünya'ya gelen güneş ışınlarının bir kısmının geri yansımasıdır
-İ-
- İç kuvvet : Enerjisini yerin derinliklerinden alan kuvvettir.
- İklim : Büyük bir bölgede etkili olan ve etkisi uzun yıllar değişmeyen hava koşullarıdır.
- İnterserpsiyon : Bitkilerin yaprak veya gözdesinde yağmur sularının tutulmasıdır.
- İzdüşüm Alan : Bir yerdeki yükselti ve çukurlar dikkate alınmadan heryeri dümdüz kabul ederek yapılan hesaplamalarla elde edilen alandır.
- İzobar : Eş basınç eğrisine denir.
- İzohips : Eş yükselti eğrisine denir.
- İzoseist : Eş depram eğrisine denir.
- İzoterm : Eş sıcaklık eğrisine denir.
- İzoterm Haritası : Yüksekliğe göre oluşturulan sıcaklık haritasına denir.
-J-
- Jeoloji : Yerkürenin yapısını ve özelliklerini inceleyen bilim dalıdır.
- Jeolojik Zaman : Dünya'nın oluşumundan günümüze kadar geçen süreye denir.
- Jeomorfoloji : Yerşekillerinin oluşumunu, dağılışını ve özelliklerini inceleyen bilim dalıdır.
- Jips : Suda kolayca çözülebilen alçı taşıdır.
-K-
- Kainat : Madde ve enerjiden oluşan sonsuz sistemdir.
- Kaldera : Çökme veya volkanik faaliyetler sonucunda oluşmuş büyük çukurlardır.
- Kalker : Erimiş kirecin birleşmesi ve katılaşması ile oluşur.
- Kapalı Havza : Sularını dökemeyen, gideğeni olmayan karsulardır.
- Karstik Bölge : Erimiş kayaçların bulunduğu bölgelerdir.
- Karstik Göller : Eriyebilen kayaçların olduğu bölgede oluşan göllerdir.
- Kasırga : Güçlü ve yıkıcı etkiye sahiprüzgarlardır.
- Kayaç : Yerkabuğunun temel elemanıdır.
- Kaynak : Yeraltı suyunun yeryüzüne çıktığı yere denir.
- Kıta : Okyanusların ortasında büyük adalar gibi duran kara kütleleridir.
- Kiltaşı : Killerin birleşerek oluşturduğu fiziksel tortul kayaçtır.
- Klimatoloji : İklm bilimidir.
- Konkordan : Tabakaların birbirlerinin üstüne gelmesine denir.
- Konveksiyonel Yağış : Isınan havanın yükselip soğuması ile oluşan yağış türüdür.
- Konverjans : Hava kütlelerinin birleşmesine denir.
- Koy : Denizin karaya doğru sokulduğu girintidir.
- Krater : Volkanın tepesinde bulunan yüksek duvarla çevrili çukurdur.
- Kroki : Bir yerin kuşbakışı görünüşünün ölçeksiz çizimidir.
- Kserofil : Kuraklığı seven bitkilerdir.
- Kutup : Dünyanın ekvatordan uzak güney ve kuzey uçlarıdır.
- Kümülüs Bulutları : Isınan havanın yükselip soğuması ile oluşan bulutlardır.
-L-
- Lagün : Denizden kumlarla ayrılmış küçük koy veya körfezdir.
- Lapilli : Volkan bacalarından çıkan küçük taneciklerdir.
- Laterit : Sıcak ve nemli bölgelerde görülen toprak çeşididir.
- Lav : Volkanlardan çıkan eriyik haldeki maddedir.
- Lejant : Harita üzerindeki işaretlerin açıklanmasıdır.
- Levha : Yerkabuğunu meydana getiren parçalardır.
- Lös : Kum ve kil karışımlı genellikle çöl bölgelerinde bulunan sarı renkli topraklardır.
-M-
- Maar : Volkanik patlamalar sonucunda oluşan büyük çukurlardır.
- Magma : Yerkabuğunun altında bulunan sıcak ve sıvı katmandır.
- Maki : Her mevsim yeşil kalan kısa boylu bodur ağaçlardan oluşan bitki örtüsüdür, genellikle Akdeniz bölgesinde görülür.
- Mantar Kaya : Toprağın alt kısmını rüzgarın oyması ile oluşan mantar görünümlü şekildir.
- Meltem : Günlük sıcaklık farklarından oluşan rüzgarlardır.
- Menderes : Akarsu eğiminin az olduğu yerlerde oluşan büklümlerdir.
- Mera : Hayvanların otlatıldığı yere denir.
- Mermer : Kalkerin yüksek sıcaklık ve basınç ile değişmesi sonucunda oluşur.
- Meteor : Gök cisimlerinden kopan ve yeryüzüne düşen parçalardır.
- Meteoroloji : Atmosferin özelliklerini inceleyen bilim dalıdır.
- Mikroklima : Etrafındaki iklimlere göre farklı olan ve dar bir alanda görülen iklim tipidir.
- Moren : Buzullarla taşınıp sürüklenmiş taş yığınlarıdır.
- Muson İklimi : Muson rüzgarları ile oluşan yazları yağışlı kışları kurak geçen iklim tipidir.
-N-
- Nadas : Tarlanın sürüldükten sonra bir ya da birkaç yıl dinlendirilmesidir.
- Nehir : Büyük ırmaklardır.
- Nem : Atmosferin içinde bulunan su buharına denir.
- Nimbüs Bulutları : Koyu renkli yağmur taşıyan bulutlardır. Kara bulutlarda denir.
- Nüfus : Sınırları belli bir alanda yaşayan insan topluluğudur.
- Nüfus Artış Hızı : Bir yıl içerisindeki doğum ve ölümlere bağlı gerçekleşen nüfustur.
- Nüfus Yoğunluğu : Belirli bir alanda yaşayan nüfusun o alana oranıdır.
-O-
- Oba : Göçebe hayvancılık yapanların geçici olarak yerleştikleri yerlerdir.
- Obruk : Baca veya kuyu şeklindeki derin çukurlardır.
- Obsidyen : Magmanın yeryüzüne çıkması sonucu oluşan cam şeklindeki dış püskürük kayaçtır.
- Okyanus : Kıtaları birbirinden ayıran büyük su kütleleridir. Canlı yaşamı fazladır.
- Organik Kaya : İçerisinde ölmüş canlı kalıntıları bulunan kayaç türüdür.
- Orman : Büyüklü küçüklü ağaçların oluşturduğu bitki örtüsü topluluğudur.
- Orman Üst Sınırı : Ormanların yetişebildiği en son sınırdır.
- Oragrafik Yağışlar : Nemli hava kütlesinin bir dağ yamacına çarparak yükselmesi sonucu oluşan yağış türüdür.
- Orojenez : Tortul tabakaların kıvrılması ve yükselmesi ile oluşan dağ oluşum hareketidir.
- Orojenik Hareket : Dağ oluşumunu meydana getiren harekettir.
- Ova : Çevresine göre çukurda kalan geniş düzlükler.
- Ozon Tabakası : Yeryüzüne zararlı ışınların gelmesini ve meteor düşmesini engelleyen koruyucu bi tabakadır.
-Ö-
- Ölçek : Gerçek ölçülerin kaç defa küçültüldüğünü gösteren küçültmedir.
- Örtü Buzulu : Çok geniş alanları kaplayan buzul türüne denir.
- Östatik Hareket : Kara üzerindeki buzulların erimesi sonucu okyanus veya denizlerde meydana yükselmeye denir.
- Özel Konum : Dünyadaki herhangi bir yerin denizlere, yerşekillerine, ülkelere göre bulunduğu konumdur.
- Paleontoloji : Fosilleri inceleyen bilim dalıdır.
- Paleocoğrafya : Geçmiş dönemlerin coğrafyasını inceleyen bilim dalıdır.
- Paleoklimatoloji : Geçmiş dönemlerin iklim özelliklerini inceleyen bilim dalıdır.
- Paleozoik Zaman : Birinci jeolojik zamana verilen addır.
- Pangea : Dünyadaki bütün kıtaların birleşik olduğu hale verilen addır.
- Perihel : dünyanın güneşe en yakın olduğu konuma verilen addır.
- Plan : Bir bölgenin görünümünü kuşbakışı şeklinde belli bir oranda küçülterek düzleme aktarmaktır.
- Plato : Akarsu vadilerince yarılmış düz ve geniş düzlüklere verilen addır.
- Podzol : Soğuk ve nemli bölgelerde bulunan açık renkli topraktır.
- Polar Hava : Kutup çevrelerinde oluşan soğuk havalardır.
- Polder : Su altında kalan topraklardır.
- Polye : Karstik arazilerdeki geniş düzlüklere verilen addır.
- Potamoloji : Akarsuları inceleyen bilim dalıdır.
- Poyraz : Türkiye'nin hemen her yerinde görülen rüzgardır.
- Projeksiyon : Dünyanın şeklinden dolayı çizimleri en az hata ile yapmak için kullanılan yöntemdir.
- Psodömaki : Karadeniz bölgesinde makilerin tahrip edilmesi ile oluşan bitki topluluğudur.
- Püskürük Kayalar : Lav püskürmesi sonucunda oluşan kayalara verilen addır.
-R-
- Reg : Çöllerdeki ince tabakanın taşınması sonucunda geriye kalan kalın tabakaya verilen addır.
- Regresyon : Sular altında kalan kara parçasının sular çekildikten sonra tekrar yüzeye çıkmasına denir.
- Rendzina : Humuslu karbonatlı topraktır.
- Resif Kıyıları : Mercan iskeletlerinin üst üste birikmesi sonucunda oluşur.
- Ria Kıyı Tipi : Akarsu vadilerinin deniz suları altında kalması sonucunda oluşan kıyı tipidir.
- Rölyef : Yeryüzü şekillerine verilen addır.
- Rutubet : Havanın nemli olma durumudur.
- Rüzgar : Hava kütlelerinin yatay yönlü hareketlerine verilen addır.
- Rüzgar Erezyonu : Bitki örtüsünün zayıf olduğu yerlerde rüzgarın toprakları taşımasıdır.
- Rüzgar Frekansı : Bir yıl içerisinde rüzgarın belli bir yönden esme sıklığıdır.
-S-
- Sağanak : Aniden bastıran kısa süren şiddetli yağmurlardır.
- Samanyolu : Çok sayıdaki yıldızdan ve güneşten oluşan galaksiye denir.
- Samyeli : Türkiye de güneyden esen sıcak rüzgardır.
- Sarkıt : Karstik bölgelerdeki mağaralarda tavandan sarkan kireçli suyun kalıplaşmış halidir.
- Savan : Kuraklığa karşı dayanıklı bitkilerin bulunduğu alandır.
- Sedimanter Kaya : Tortullaşma sonucunda oluşan kayadır.
- Seki : Akarsuyun taşıdığı alüvyonlarla oluşturduğu basamaklardır.
- Sel : Sağanak yağmurlar ve kar sularının erimesi ile büyük bi su kütlesinin harekete geçmesidir.
- Sıradağ : Çok sayıdaki yan yana duran dağın oluşturduğu şekildir.
- Sirk : Buzulun ilk oluşmaya başladığı yerde oluşan küçük çukurlardır.
- Sirk Buzulu : Dağların tepesinde küçük çanaklarda oluşmaya başlayan buz türüdür.
- Sirokko : Akdeniz ülkelerine güneyden esen sıcak rüzgardır.
- Sismograf : Depremin şiddetini ölçen alete verilen addır.
- Sismoloji : Deprem bilimidir.
- Speoloji : Mağara bilimine verilen addır.
- Subpolar : Orta kuşak ile kutuplar arasında kalan bölgelere verilen addır.
- Subtropikal : Tropikal bölgeler ile orta kuşak arasındaki geçiş alanlarına verilen addır.
-Ş-
- Şahit Kaya : Rüzgarın toprağın gevşek kısımlarını alıp götürmesi ve sık kısımlarının kalması ile oluşan kayaçtır.
- Şeryaj Örtüsü : Bir kütle üzerine başka bir kütlenin gelmesi ile oluşur.
- Şelale : Yüksekten akan su, çağlayan.
- Şelf : Deniz kıyısından 200 metre derinliğe kadar olan yere denir.
- Şemosfer : Atmosferin stratosfer ile iyonosfer arasında kalan bölgeye verilen addır.
- Şist : Kil taşıdır.
-T-
- Taban Suyu : .aAltda geçirimsiz tabaka ile üstdeki geçirimli tabaka arasında biriken su birikintisine denir.
- Tafoni : Rüzgarların oluşturduğu irili ufaklı kovyklarala verilen addır.
- Takke Buzulu : Dağın yamaçlarını tamamen kapatan buzul türüdür.
- Talveg : Akarsu yatağının en derin yerlerinin birleştiği çizgidir.
- Taşkın Ovası : Akarsuların taşıyıp biriktirdiği malzemelerle oluşan, eğimin az olduğu ovalardır.
- Tektonik : Yerkabuğunun yapısını ve onu meydana getiren olayları inceleyen bilim dalıdır.
- Tektonik Göl : Yerkabuğunda meydana gelen tektonik hareketler sonucu oluşan çanaklarda suların birikmesi ile oluşur.
- Termik Basınç : Dünyanın şekli nedeniyle ısınma ve soğuma durumana bağlı olarak oluşan basınçlardır.
- Terra Rosa : Akdeniz ikliminin görüldüğü yerlerde bulunan kırmızı renkli topraklardır.
- Toprak : Kayaların fiziksel ya da kimyasal olarak çözülmeleri sonucunda oluşan örtüdür.
- Toprak Örtüsü : Rüzgarın veya suyun neden olduğu erezyonu engellemek için yetiştirilen bitkilerdir.
- Tortul : Çökelme sonucunda oluşan sıkışmış kayaçlardır.
- Transprasyon : Canlıların terleme olayına denir.
- Tropikal Hava : Ekvator ve çevresinde görülen sıcak havaya denir.
- Tsunami : Denizin altında oluşan depremler sonucunda oluşan dev dalgaların kara üzerine çıkarak tahribat yaratmasıdır.
- Tundra : Soğuğa dayanıklı ot topluluklarıdır.
- Turbülent Akış : Suyun dikey yönlü hareketi sonucunda oluşan akış tipidir.
- Tüf : Volkan patlaması sırasında açığa çıkan ince yapılı küllerdir.
-U-
- Uçurum : Kayaların çok dik olan yerleridir.
- Uvala : Karstik bir şekil olan dolin ve polyeden daha büyük olan çukurlardır.
- Uydu : Herhangi bir gezegenin etrafında dolanan gök cismidir.
- Uzay : Bütün gök cisimlerini içinde bulunduran sonsuz boşluk.
-Ü-
- Üçüncü Zaman : Günümüzden 2 milyon yıl önce sona eren zaman dilimidir.
-V-
- Vadi : Akarsuların aktığı uzun çukurlardır.
- Vaha : Çöldeki yaşam alanına verilen addır.
- Vejetasyon : Bir bölgedeki bitki topluluğunun meydana getirdiği örtüye denir.
- Volkan : Yerin içinde meydana gelen kızgın, sıcak maddedin yeryüzüne çıktığı yerdir.
- Volkan Bacası : Mağmanın yeryüzüne çıkana kadar izlediği yoldur.
- Volkan Camı : Lavların çabuk soğuması ile oluşan doğal camdır.
- Volkanik Göller : Volkanik patlamalar sonucu oluşan çukurlara suların birikmesi ile oluşan göllerdir.
- Volkanizma : Yeraltındaki mağmanın yeryüzüne doğru püskürmesidir.
-Y-
- Yağış : Havadaki nemin doyma noktasına ulaşması ve yeryüzüne çeşitli şekillerde geri dönmesidir.
- Yağmur : Buharın yeryüzüne su damlacıkları şeklinde geri dönmesidir.
- Yamaç : Yeryüzündeki eğimli alanlara verilen addır.
- Yanardağ : Mağmadan gelen lavların birikmesi ile oluşan dağlardır.
- Yapay Göl : Çeşitli amaçlar için insan eliyle yapılmış göllerdir.
- Yarımada : Üç tarafı denizlerle çevrili olan kara parçasıdır.
- Yarımküre : Hayali biz çizgi olan ekvatorun dünyayı iki eşit parçaya bölmesidir.
- Yayla : Yaz aylarında tarım ve hayvancılık yapmak için çıkılan geçici yerleşmelerdir.
- Yer Kabuğu : Dünya'nın taş küre bölümüdür.
- Yeraltı Kaynakları : Yerin altında bulunan doğal minerallerdir.
- Yerel Saat : Bir yerin güneş konumuna göre düzenlenen saatidir.
- Yıldız : Kendiliğinden ışığı ve ısısı olan gök cismidir.
- Yoğunlaşma : Su buharının gaz, sıvı veya katı hale geçmesine denir.
- Yörünge : Dünya'nın güneş atrafında dönerken izlediği yola verilen addır.
- Yükselti : Bir yerin denizden itibaren ölçülen yüksekliğine verilen addır.
-Z-
- Zelzele : Deprem anlamına gelir.
- Zemheri : Karakış anlamına gelir.
- Ziraat : Tarım demektir.
- Zoocoğrafya : Hayvanların dağılışını inceleyen bilimdir.